Στίχοι : Μανώλης Κρητικόπουλος
Μουσική : α),β),δ) Παραδοσιακή, γ) Νίκος Ξυλούρης
Μια στροφή ριζίτικο και τρία συρτά που αναφέρονται στο Δασκαλογιάννη…Σε μουσική παραδοσιακή και Νίκου Ξυλούρη και στίχους του Μανώλη Κρητικόπουλου…
ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ «ΔΑΣΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ»
α)Ο Ιωάννης Βλάχος ή Δασκαλογιάννης με καταγωγή από την Ανώπολη Σφακίων έζησε το 1725-1771.
β)Το προσωνύμιο “Δάσκαλος” το απέκτησε εξαιτίας της μόρφωσης που είχε λάβει στο εξωτερικό.
γ)Ήταν ο αρχηγός της Επανάστασης των Σφακίων,εν μέσω Ρωσοτουρκικού πολέμου (τα λεγόμενα “Ορλωφικά”).
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ
Αφού πέφτουν στα χέρια των Τούρκων η γυναίκα του,οι δυο κόρες του και ο αδερφός του μετά από λίγο καιρό παραδίδεται στους Τούρκους και φυλακίζεται στο Ηράκλειο.
Τη μέρα της εκτέλεσης του αφού τον έσυραν στους δρόμους του Μεγάλου Κάστρου,κατέληξαν στην πλατεία «Δασκαλογιάννη».
Εκεί του είχαν φτιάξει έναν ξύλινο «θρόνο» να τον βάλουν να κάτσει και να τον δέσουν(χέρια-πόδια)για να μη μπορεί κουνηθεί.
Τότε ένας γενίτσαρος ,με ξυράφι στο χέρι,ξεκίνησε να τον γδέρνει ζωντανό λωρίδες-λωρίδες.Αφού είδαν ότι δε τον λύγιζε ο πόνος έφεραν έναν καθρέφτη μπροστά του να βλέπει ο ίδιος το θέαμα.
Μετά από λίγο αφού δεν κατάφεραν ακόμα να τον «σπάσουν» φώναξαν τον αδερφό του,Χατζή Σγουρομάλλη.Μόλις είδαν ο ένας τον άλλο ,τα αδέρφια,μόνο τότε έβγαλαν δυνατά μουγκρητά.
Από εκείνη τη στιγμή ο αδερφός του τρελάθηκε.
Αφού ξεψύχησε ,οι Οθωμανοί άφησαν για δύο μέρες εκεί το σώμα του να σαπίζει.
Μέχρι την τελευταία του πνοή έμεινε πιστός στις αξίες και στα ιδανικά του κι έγινε παράδειγμα-σύμβολο για τις επόμενες γενιές.
Ο Δασκαλογιάννης μέχρι τις μέρες μας τιμάται σαν ήρωας.
ΣTIXOI
α) -Γκρέμισε Θέ μου τα κελιά,και τα κερκέλια σπάσε
να βγω να πιάσω τ’άρματα.
β) Δασκαλογιάννη τω(ν) Σφακιώ(ν),αλύγιστε στον πόνο,
το νάμι* σου θ’ακούγεται στσ’αιώνες των αιώνω(ν).
γ) Ξύπνα Μεγάλε Οπλαρχηγέ να σου ζηλέψουν όλοι,
να τ’αρματώσεις τα Σφακιά, να πάρομε την Πόλη.
δ) Οι Κρητικοί στη Λευτεριά,γενίκανε *κουρμπάνι,
γιατί ‘χανε παράδειγμα το Δάσκαλο το Γιάννη.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Λαούτο-τραγούδι : Μιχάλης Σταυρουλάκης
Λύρα : Χρήστος Ντούνης
Κιθάρα : Mανώλης Ματαλλιωτάκης
Μπάσο : Mιχάλης Μαυράκης
Νταούλι : Στέλιος Ανδρουλάκης
Remix-master : Μιχάλης Μαυράκης
Κάμερα : Ραφηλία Γρύλλη,Μαρία Χατζηδάκη
Μοντάζ : Ραφαηλία Γρύλλη
*νάμι : όνομα
*κουρμπάνι : θυσία
Καλή ακρόαση..!!!